ارزیابی طرح های آبخیزداری بیولوژیک و سدهای اصلاحی سنگ و سیمان با ارزیابی چندمعیاره مکانی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قورچای رامیان)

Authors

علی اکبر جمالی

استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد محمد حسن زاده

استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد انگیزه اسدی ساروی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد

abstract

ارزیابی مکانی نامناسب در طرح ها و پروژه­های توسعه ملی و منطقه­ای در ایران، عمدتاً به صرف غیرقابل توجیه بودجه و زمان منجر می­گردد. برای کاهش این هزینه­ها و از دست رفتن فرصت ها، استفاده از یک مدل کارآمد که بتواند از خطای کارشناسی بکاهد، هدف تحقیق حاضر می­باشد که در حوزه آبخیز قورچای رامیان گرگان انجام گردید. در این تحقیق، ابتدا سناریوی‏های مجزا و مدل مفهومی و درختی برای عملیات بیولوژیک و مکانیکی (احداث سدهای اصلاحی سنگ و سیمانی) تهیه گردید. در مرحله بعد، مطابق مدل، نقشه‏های محدودیت­ها و عوامل به محیط ارزیابی چندمعیاره مکانی در نرم افزار ایلویس وارد گردید. محدودیت­ها (شیب، کاربری اراضی، خاک و شبکه آبراهه) استانداردسازی بولین و عوامل (شیب، ارتفاع، خاک، فرسایش خاک، کاربری اراضی، فاصله از جاده، روستا، گسل منبع قرضه و زمین­لغزش) استانداردسازی فازی (به روش های سود، هزینه و مرکب) شدند. وزن­دهی عوامل (به روش های رتبه­دهی، مقایسه زوجی و مستقیم) با استفاده از نتایج پرسشنامه و نظرات کارشناسی انجام گردید. نتایج نشان داد در نقشه اولویت بندی که چهار رتبه بندی در آن مشخص گردیده بود، در طرح های بیولوژیک و در طرح های سد و سیمان، مکان های دارای اولویت اول به ترتیب امتیازات 97/0 تا 73/0 و طول 3 کیلومتر از آبراهه و 86/0 تا 65/0 و مساحت 2470 هکتار را به خود اختصاص دادند. مدل از نوع منطقی است و اصول منطقی و بهینه سازی را به کار می گیرد نه تجربی، بنابراین در صدد تست آن با طرح های اجرا شده قبلی نبوده ایم. طرح هایی که به مراتب دچار خطای زیاد هستند چون امکان تلفیق عوامل متعدد با فنون پیشرفته gis وجود نداشته است. در نهایت پیشنهاد شد که به دلیل به کارگیری عوامل متعدد مکانی در تصمیم، برای ارزیابی طرح های آبخیزداری و پیش بینی طرح ها برای اجرا، از این مدل در کشور در حوزه های مشابه استفاده گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی طرح های آبخیزداری بیولوژیک و سدهای اصلاحی سنگ و سیمان با ارزیابی چندمعیاره مکانی (مطالعة موردی: حوزه آبخیز قورچای رامیان)

ارزیابی مکانی نامناسب در طرح‌ها و پروژه­های توسعه ملی‌ و منطقه­ای در ایران، عمدتاً به صرف غیرقابل ‌توجیه بودجه و زمان منجر می­گردد. برای کاهش این هزینه­ها و از دست ‌رفتن فرصت‌ها، استفاده از یک مدل کارآمد که بتواند از خطای کارشناسی بکاهد، هدف تحقیق حاضر می­باشد که در حوزه آبخیز قورچای رامیان گرگان انجام گردید. در این تحقیق، ابتدا سناریوی‏های مجزا و مدل مفهومی و درختی برای عملیات بیولوژیک و مکانیک...

full text

ارزیابی کیفی طرح های آبخیزداری به روش توصیفی همبستگی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سدبوستان)

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و بررسی اثرات اجتماعی اجرای فعالیت های آبخیزداری نظیر رضایت و نگرش مردم، مشارکت مردمی، میزان پذیرش مردمی پروژه ها انجام گرفته است. بررسی اثرات اجرای پروژه ها از نظر ذینفعان در تعدادی از زیرحوضه های آبخیز سد بوستان که در آن ها پروژه های آبخیزداری اجرا شده است، انجام گردید. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری این پژوهش را آبخیزنشینان حوضه...

full text

ارزیابی عملکرد سدهای اصلاحی در کنترل دبی و بار رسوبی در دوره عمر مفید آنها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کند)

سابقه و هدف: ارزیابی عملکرد عملیات آبخیزداری همواره با مقایسه پاسخ‌های حوزه آبخیز در شرایط قبل و بعد از اجرای عملیات انجام می‌شود. این روند سبب می‌شود تا اثر عملیات در طول زمان پخش شده و اثر واقعی آن دیده نشود و متعاقباً ضعف آن سری عملیات در طول زمان ناشناخته باقی بماند. لذا با توجه به اهمیت سدهای اصلاحی در برنامه‌های آبخیزداری در ایران، هدف از این مطالعه تعیین زمان واقعی تاثیر یا عمر مفید سدهای...

full text

ارزیابی فنی پروژه های آبخیزداری در حوزه آبخیز رزین کرمانشاه

The biological and mechanical measures adapted to crucial renewable resources (water, vegetation and soil) and sustaining agriculture and soil fertility. However, local inhabitants’ participation is the main challengeable issue, particularly maintaining the constructed watershed management projects. The objectives of this research were to evaluate the watershed management measures which constru...

full text

ارزیابی صحت مکانی برنامه های اصلاح و احیاء پیشنهادی در طرح مرتع‌داری حوزه آبخیز میخوران کرمانشاه

با توجه به هزینه­ های تعلق‌گرفته به اجرای طرح ­های منابع طبیعی، انجام مطالعات دقیق و کاربردی ضروری است چراکه عدم پاسخ مثبت طرح­ های انجام‌شده، هدر رفت سرمایه انسانی و بودجه مالی و عدم اعتماد ساکنین حوزه ­های آبخیز به مجریان طرح­ ها و ادارات منابع طبیعی را در پی­ خواهد داشت. هدف این تحقیق، مکان­یابی عملیات اصلاحی و احیایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به روش بولین و مقایسۀ نتایج آن با پر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

جلد ۴، شماره ۴، صفحات ۳۵-۴۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023